Veelgestelde vragen

Let op! Je bezoekt op dit moment de oude website. Klik hier voor de nieuwe website van Bijdehandjes Gebaren.

1. Verstoort of vertraagt het gebruik van gebarentaal met baby’s de spraakontwikkeling?
In werkelijkheid blijkt uit onderzoek dat het tegenovergestelde waar is. Het gebruik van gebarentaal kan de spraakontwikkeling versnellen. Omdat ze in hun hoofd al taal gebruiken en woorden in gebaar vormen om te communiceren, zullen ze, zodra fysiek ze woorden kunnen uitspreken, snel woorden naast de gebaren gaan gebruiken. Geleidelijk zullen ze de gebaren weglaten en alleen nog woorden gebruiken. Er zijn dus geen aanwijzingen voor een spraakachterstand.

2. Waarom zou ik mijn horende kind gebaren leren als het zich al normaal ontwikkelt?

Het gebruik van gebarentaal met je baby voordat hij of zij kan praten kan:

• Frustratie beperken
• Driftbuien voorkomen
• De ouder-kind band verrijken.
• De gesproken taalontwikkeling versnellen.
• Belangstelling in boeken stimuleren.
• De manier van interactie veranderen.
• Je baby in staat stellen eerder ( 6-8 maanden) te communiceren, door gevoelens, behoeften en wensen uit te drukken.
• Intellectuele ontwikkeling stimuleren.
• Zelfvertrouwen ontwikkelen.

3. Wanneer zou ik moeten beginnen met het leren van gebaren aan mijn baby?
Je kan gebaren gaan maken vanaf de geboorte. Echter, na 6 maanden kunnen baby’s gebaren beter onthouden en hebben ze de motorische vaardigheden om zelf gebaren te maken. Als je eerder begint zal dit het proces niet schaden, maar het kan frustrerend zijn voor jou als je kind na een paar maanden nog geen gebaren gebruikt. Aan de andere kant, sommige ouders willen graag eerder beginnen zodat ze een goede basis kunnen leggen. Een baby moet het geheugen, handigheid en begrip ontwikkelen om gebaren te herkennen, begrijpen en te maken.

Je kunt kijken of je baby klaar is voor gebaren door de onderstaande lijst met voorwaarden te gebruiken en zo vast te stellen of je baby met je wil communiceren. Als je één van deze vragen met “ja” kan beantwoorden, dan kan je nu gebaren gaan gebruiken met je baby of peuter, nog voordat deze kan praten. Zodra je baby gaat praten, raad ik aan de gebaren te blijven gebruiken (je kan er nu zelfs ook nog mee beginnen), en nieuwe gebaren te introduceren. Het zal zeker nog een jaar duren voordat je kind alle woorden kan uitspreken die het graag zou willen zeggen.

• Is je baby tenminste 6 maanden oud?
• Brengt je baby speelgoed en andere dingen naar je toe en kijkt vragend naar je voor meer informatie?
• Begint je baby “dag” te zwaaien of met de handen te klappen?
• Begint je baby “ja” te knikken of “nee” te schudden?
• Krijgt je baby interesse in plaatjesboeken of vingerspelletjes?

4. Hoe lang duurt het voordat mijn baby naar mij gebaart?
Dat hangt af van verschillende factoren: hoe oud je kind is, hoe vaak de opvoeders de gebaren gebruiken en hoeveel belangstelling het kind heeft om te communiceren. Sommige ouders boeken binnen een paar dagen resultaat en andere binnen een paar weken. Consequent dagelijks gebruik van een paar gebaren is essentieel om succes te boeken met dit programma.

Als je begint met gebaren als je kind 6-7 maanden oud is, is het goed mogelijk dat het teruggebaart als het 8-9 maanden is. Sommige kinderen beginnen pas met gebaren als ze 11 of 12 maanden zijn. Normaliter beginnen ze gebaren en tekens te gebruiken die met gezichtsuitdrukkingen te maken zijn (hijgen, blazen), dan gaan ze over naar het gebruik van hun hele arm (bijv. “dag” zwaaien, klappen) en maken ze uiteindelijk gebaren die met verschillende handvormen te maken zijn en meer behendigheid vereisen (bijv. kat, wijzen). Zodra ze deze gebaren zo vaak hebben gezien dat ze de betekenis goed in zich op hebben kunnen nemen en ze ook de cognitieve en motorische vaardigheden hebben ontwikkeld die nodig zijn om te gebaren, zullen ze met je gaan communiceren. Dit proces is hetzelfde als bij gesproken taal.

5. Moet ik een compleet nieuwe taal leren?
Je hoeft geen nieuwe taal te leren als het je doel is om is eerder met je kind te communiceren. Je zal gesproken Nederlands naast gebaren gebruiken als je gebaren van belangrijke woorden maakt.  Je kind zal dan deze tekens gaan maken en deze zullen fungeren als een soort katalysator voor verdere blootstelling aan taal. Mocht je kind verder willen gaan met het leren van gebarentaal, dan is dit een geweldige basis. Babygebaren ontlokken gesproken taal van volwassenen.
Als baby’s gebaren gebruiken om aandacht op iets te vestigen, antwoorden volwassenen vaak met veel passende woorden (bijv. “oh! Je ziet een poesje! Dat klopt, dat is een poesje! Dat poesje lijkt heel erg op ons poesje, vind je niet?”). Bovendien weten we dat hoe meer taal een baby hoort, hoe sneller de taalverwerving zich ontwikkelt.

Acredolo, L. and Goodwyn, S. Baby Signs: How to Talk with Your Baby Before Your Baby Can Talk. New York, NY: McGraw Hill, 2002

6. Wanneer is het te laat? Mijn baby kan al een beetje praten.
Meestal duurt het ongeveer 3 jaar totdat kinderen een behoorlijke woordenschat hebben. Tot die tijd kan je hen gebaren leren die ze kunnen gebruiken om te communiceren wat ze nog niet kunnen uitspreken. Het kan een tijdje duren voordat ze krokodil of vogelbekdier kunnen uitspreken, maar ze kunnen het leuk vinden om je te laten weten door middel van een gebaar dat ze het plaatje in een boek dat je laat zien wel herkennen! Dus, ook al kan je kind al een paar woorden uitspreken, het is nog niet te laat om te beginnen met gebaren. Het is mogelijk dat ze de gebaren oppikken van woorden die ze nog niet kunnen zeggen. Het is zelfs zo dat hoe ouder en kind is, hoe sneller het zal teruggebaren!

7. Mijn kind kan nu al praten en heeft het gebaren nooit echt opgepikt. Heeft het zin om door te gaan?
Zeer zeker! Let eerst eens goed op in de dagelijkse omgang met je kind. Het kan al naar je gebaren zonder dat je het door hebt! Baby’s improviseren vaak gebaren simpelweg omdat ze niet de manuele vaardigheden hebben om een gebaar helemaal “netjes” te maken, dus kijk goed uit naar minder duidelijke gebaren. Ook al gebruikt je kind geen gebaren op dit moment, het kan nooit kwaad om door te gaan. Wanneer kinderen beginnen te praten, moeten ze nog veel woorden leren en kunnen gebaren een goede overbrugging zijn. Er zijn ook veel andere redenen waarom je gebarentaal zou willen leren, bijvoorbeeld het leren van, en communiceren met de dovengemeenschap en het verbeteren van communicatie- en taalvaardigheden.

8. Wat is het gebaar voor “…” ?
Je kunt hiervoor een (online) gebarenwoordenboek of gebarenDVD gebruiken, zie daarvoor de Links.

9. Waarom gebaart mijn baby niet, ook al gebruiken we de gebaren al een tijdje?
De “gebaar met je baby” methode die Babygebaren gebruikt pleit niet voor het aanleren van gebaren aan baby’s. We pleiten voor het aanvullen van gesproken taal met gebaren, zodat je kind meer uit zichzelf kan halen. Baby’s kunnen de fysieke dimensie die gebaren aan taal geven gebruiken om zichzelf te uiten. Gebaren opdringen of het scheppen van te hoge verwachtingen door de ouders kan averechts werken op het communicatieproces. Te hoge verwachtingen hebben van de behoeften van je kind zal voorkomen dat je kind uit eigen middelen put om te proberen met je te communiceren. Hou een paar seconden of een ogenblik in acht om je kind met je te laten communiceren, nadat je het juiste proces hebt gevolgd en je aan het leeftijdsrooster hebt gehouden.

10. Welk wetenschappelijk onderzoek ondersteunt het gebruik van gebarentaal met baby’s?
Het eerste “Gebaren met je Baby” onderzoek gebeurde in 1987 als deel van het Masters en Doctoraal programma van Joseph Garcia aan de Alaska Pacific Universiteit. Het proces van het leren en aanleren van gebaren maakte deel uit van dit programma. Aanvullend onderzoek op dit vakgebied is nog steeds gaande aan de Ohio State Universiteit, zie hier..

Een recent gepubliceerd langdurig onderzoek werd gehouden aan de Universiteit van Californië door Drs. Linda Acredolo en Susan Goodwyn. Het onderzoek, dat kinderen tot hun achtste jaar volgde, wees uit dat het gebaren met baby’s veel voordelen heeft, onder meer het versterken van de ouder-kind band, verhoogde belangstelling voor boeken, verbeterde ontwikkeling van gesproken taal en hogere IQ’s. Voor aanvullend onderzoek, ga naar de Links.

11. Kunnen we gebaren introduceren in een tweetalige omgeving?
Veel families gebruiken gebaren als gemene deler om meerdere gesproken talen aan te leren. In eerste instantie, als de baby begint met praten, kan je baby woorden uit verschillende talen in één zin door elkaar gebruiken. Uit onderzoek blijkt dat jonge kinderen uit een meertalige omgeving uiteindelijk vloeiend meerdere talen kunnen spreken. Het is heel onwaarschijnlijk dat je te veel van je kind eist als je verschillende talen mixt in je normale dagelijkse leven, en taal op ervaringsniveau leert en aanleert. Gebruik de talen bij alles wat je doet.

12. Wanneer ben je te laat om met babygebaren te beginnen?
Het is nooit te laat! Dat is het leuke aan Babygebaren: je kunt ermee beginnen wanneer je wilt. Als je op latere leeftijd begint, wanneer je baby al wat ouder is, heb je grote kans dat je kind eerder terug gaat gebaren en dat hij of zij zelf de gebaren die jij maakt eerder opneemt. Als de (gesproken) taalontwikkeling al op gang is gebracht, terwijl je gaat beginnen met gebaren, kan een kind juist sneller ook gebarentaal gaan gebruiken. De ene taal ‘helpt’ de andere, om het zo te zeggen.